Tholen - De slateelt buiten vervroegen is niet eenvoudig. Ook het rekken van de teelt in de serre is dat echter niet. Het beste is daarom een zo vlot mogelijke omschakeling tussen binnen en buiten. Dat moment vond afgelopen maand plaats. Voor Dejonghe Salads geldt dat dan de verse Salanova-sla niet langer uit de grond in de serre, maar van op goten buiten de kas komt. Daar teelt men op water en dat men dat buiten doet, is bijzonder. Net als dat het bedrijf opvalt met het zelf, handmatig versnijden van de sla in een eigen versnijderij.
Dit voorjaar stond Olivier Dejonghe namens Dejonghe Salads op de tweejaarlijkse horeca- en voedingsvakbeurs Tavola in Kortrijk. Het was voor het bedrijf de eerste keer. “Als er een beurs is die voor ons belangrijk is, dan is het die beurs”, zegt hij in het meinummer van vakblad Primeur. “Wij moeten ons daar gewoon tonen. Het is een beurs voor nicheproducten, waar juist ook iets kleinere ondernemers, naast de grote jongens, zich kunnen laten zien.”
Binnen nu en vijf jaar zal Olivier ook de teelt in het bedrijf overnemen
Of Dejonghe Salads zelf ‘groot’ of ‘klein’ is laat Olivier graag in het midden. “In onze versnijderij werken we met vijf man. Daarnaast hebben we een areaal van 4 hectare. De beurs werd gehouden in Kortrijk. Daarmee is het voor het bedrijf uit het West-Vlaamse Westrozebeke bíjna een thuiswedstrijd. “De meeste van onze klanten zitten in West-Vlaanderen. Het is voor ons het moment om onze klanten te zien.”
Als teler en versnijderij met veel afzet op horecagroothandels heeft Dejonghe Salads slechts beperkt rechtstreeks contact met de klanten die van de vers gesneden sla van de telers gebruikmaken. “Wij kennen onze eindklant vaak niet. Veel van ons product verdelen wij via groothandels, via wie het vaak naar restaurants gaat. Op de beurs kom ik restauranthouders tegen. Als zij mij daar zien, dan weten ze wel wie ik ben. Het helpt dat onze naam op de etiketten staat. Klanten spreken mij op zo’n moment aan. Dan is het leuk om te horen hoe ze ons product ervaren en wat de wensen zijn. In zulke gesprekken hoor je wat er leeft.”
Afzien
Deelname aan de vakbeurs was eigenlijk al voor 2020 gepland. “Eén week voordat we er zouden staan, brak echter corona uit. Dat betekende: geen beurs.” Net als voor de horeca was de coronatijd voor Dejonghe Salads een zware tijd. “We hebben wel afgezien, ja,” zegt Olivier met gevoel voor understatement. “Salanova-sla telen en versnijden is onze corebusiness.”
Het is het hoofdproduct bij het West-Vlaamse bedrijf, naast het telen en versnijden van andere slasoorten zoals kropsla en multisla. “Salanova gaat hoofdzakelijk naar de horeca. Op de een of andere manier is het geen retailproduct. Vraag mij niet waarom, ik weet het niet zo goed. Ik kan het niet verklaren, maar bizar vind ik het wel. Het is zo’n mooi product met een mooie bladvorm en lange houdbaarheid. Vooral voor de horeca is die houdbaarheid echt een meerwaarde, merken wij. Op de beurs kreeg ik er nog positieve commentaren over. Ook de sterkte van de sla is een voordeel. Soms denk ik weleens dat het juist door de bladvorm is, dat het product niet zo in trek is bij de supermarkten. Al blijft het gissen voor mij.”
Nieuwe samenwerkingen
Zoals van veel telers werd in coronatijd ook van Dejonghe Salads flexibiliteit gevraagd. “We zijn met ons product, omdat de horeca sloot, meer naar de retail toegegaan. We hebben onze sla aangeboden bij de lokale supermarkten. Daar kregen we begrip en ook zijn er samenwerkingen uit ontstaan. Samenwerkingen die vandaag de dag nog steeds standhouden, ook nu de horeca eindelijk weer helemaal open is.”
Ook de groothandels die het bedrijf belevert, gingen op zoek naar andere afzet. “Ook zij zagen hun omzet dalen. Groothandels gingen eveneens op zoek naar lokale supermarkten en buurtwinkels. Het resulteerde bij ons in een toenemende vraag naar kleine verpakkingen van 150 gram. Voor ons is de 500-grams flowpackverpakking de verpakking waarin wij het meest doen. Het is de verpakking die bij de horeca het meest in trek is. De 150-grams verpakking is meer geschikt voor particulieren en voor in de supermarkt.”
Redding
Inmiddels zijn (vrijwel) alle coronabeperkingen achter de rug en is de horeca weer terug van weggeweest. Goed nieuws voor de horeca-ondernemers én voor Dejonghe Salads. “Het is weer druk in de restaurants. Mensen zijn hun verloren tijd daar aan het inhalen. Je ziet dat mensen het op restaurant gaan echt hebben gemist.” Dat in de coronazomers de horeca openging, was voor het slateelt- en snijbedrijf ‘de redding’, volgens Olivier. “Zowel dankzij de zomer van 2020 als die van 2021, waarin het minder goed weer was, hebben we ons jaar nog enigszins goed kunnen maken. Een belangrijk deel van onze afzet gaat ’s zomers naar de horeca aan de kust.”
De huidige situatie, met snel oplopende kosten en een stijgende inflatie, baart Olivier wel wat zorgen. “Ik wil het geen crisis noemen, maar vraag mij wel af of de mensen straks nog wel evenveel op restaurant kunnen gaan als voorheen. Echt zorgen maak ik me echter ook weer niet, omdat ik geloof en zie dat met name de jonge generatie meer op restaurant gaat dan vroeger. Ik denk dat zij het niet snel zullen laten. Tenminste, dat hoop ik. Als het geld echt op is, dan kan het natuurlijk niet.”
Voorlopig ziet Olivier nog jaarlijks groei in de horecavraag. “De populariteit van de horeca nam al voor corona toe. Inmiddels moet je hier in België zelfs vaak een plekje reserveren. Ook evenementen en feestjes worden ingehaald. Ons product komt dan vaak in beeld.”
Handmatig
Het slateelt en -snijbedrijf is bekend van haar Salanovamix. Daarin zitten vijf soorten Salanova gemixt met frisée. In 2013 stuitte men op de Salonova-sla en ontstond een mix. Hoewel het concept vandaag de dag nog altijd onveranderd is, zit men niet stil. “Er verdwijnen soms rassen en wij zijn altijd ook op zoek naar nieuwe rassen om bestaande rassen te vervangen. Belangrijk is bladvorm voor ons, net als het gemak van de teelt. De rassen moeten in een bepaalde periode goed te telen zijn. Wij telen jaarrond. Daar moet je rekening mee houden. Ook zoeken we altijd naar rassen die net dat beetje extra gewicht geven.”
Als versnijderij heeft men ook speciaal oog voor hoe de sla goed verwerkt kan worden. Dat doet men in Westrozebeke allemaal handmatig. “Salanova kun je niet eens machinaal versnijden,” is Olivier stellig. “Handmatig sla versnijden is ons sterke punt. Het geeft ook echt kwaliteitsverschil. Met de grote versnijderijen concurreren wij niet. Dat kunnen wij ook niet. Wij staan voor kwaliteit en zullen het op kwantiteit niet winnen. Het is voor ons belangrijk ons op andere punten te onderscheiden. Dat we handmatig onze sla versnijden communiceren we misschien nog niet eens genoeg.”
Serre
Om goed handmatig sla te kunnen versnijden vertrouwt Dejonghe Salads op een vast team. “Ons personeelsverloop is niet groot. Wij steken veel tijd en moeite in het behouden van onze mensen. Dat we jaarrond werk kunnen bieden, helpt bovendien om mensen te binden.”
Olivier zelf focust zich in het bedrijf op de versnijderij. In 2012 zette hij zelf de versnijderij op. Op dat moment waren zijn ouders Lieven en Bea alweer ruim dertig jaar geleden begonnen met het teeltbedrijf. Enige tijd zat ook broer Kristof in de zaak. Hij kwam met het idee voor de teelt op water, buiten de kas, op de proppen. De ouders van Olivier doen momenteel vooral de teelt. ’s Winters hoofdzakelijk Salanova, terwijl ’s zomers Salanova van buiten geteeld op water komt. Uit de serre komt dan kropsla. “Mijn vader brengt jaarrond ook product naar de REO Veiling.”
In de komende jaren gaat de arbeidsverdeling langzaam veranderen. “Mijn ouders zijn aan het afbouwen. Binnen nu en vijf jaar zal ik ook de teelt overnemen.” Of hij het dan twee keer zo druk krijgt,” herhaalt Olivier lachend de vraag. “Dat zal een uitdaging worden, maar alles lukt.”
Eerst gaat de blik op het komende zomerseizoen en daarna op de winterteelt. Heeft Olivier daar nog zorgen over? “Wij telen in de serre ‘s winters. Bijkopen van product uit het buitenland kan ook, maar de serre geeft nog altijd veel zekerheid over de oogst. De invloed van het weer is er minder. Dankzij de zachte winter vielen de stookkosten nu mee. Als alles duurder wordt, dan moeten ook wij onze kosten door kunnen berekenen. Ik ga ervan uit dat de nu enorm gestegen kosten misschien nog wel iets gaan zakken, maar waarschijnlijk wordt het niet meer zoals vroeger.” Oók een uitdaging, maar Dejonghe Salads zal alles doen om het te laten lukken. “Controle houden op de lokale eigen teelt heeft nog altijd onze voorkeur.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 5, 36e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Olivier Dejonghe
Dejonghe Salads
[email protected]
www.dejonghesalads.be