Tholen - Tomatenteler Agro Care sprak begin dit jaar de ambitie uit door te willen groeien naar 1000 hectare kas in 2030. Het jubilerende bedrijf, dat dit jaar 25 jaar bestaat, valt op met deze ambitie, zoals het dat ook doet met een areaal van inmiddels 261 hectare verdeeld over 4 landen. Eerder dit jaar werd een nieuwe opvallende stap gezet, toen Agro Care samen met enkele collega’s uit de glastuinbouw een investering in de Nederlandse agtech startup Source.ag deed.
Het Amsterdamse Source.ag is in november 2020 opgericht. Aan het roer staan twee softwarespecialisten: Rien Kamman (CEO) en Ernst van Bruggen (CTO). Zij deden in andere takken van sport ruime ervaring op met de inzet van kunstmatige intelligentie voor beslissingsondersteuning. Onder meer een staalproducent en een luchtvaartbedrijf profiteerden ervan.
Totdat beide vaders zich afvroegen, denkend aan hun kinderen, waar de krachtige techniek nu eigenlijk nog beter ingezet kon worden. Hun antwoord was: de glastuinbouw, daar waar ze op grote schaal de wereld van voedsel voorzien. Rien en Ernst zegden hun baan op en kwamen al snel met Kees van Veen, CEO van Agro Care, om tafel te zitten.
Rien Kamman, Paul Grootscholten en Ernst van Bruggen in een van de met behulp van Source.ag op basis van kunstmatige intelligentie aangedreven kassen van Agro Care
Beslissingen nemen
Wat Kees tijdens die eerste kennismaking met de heren dacht, weten Rien en Ernst niet. Feit is dat nog geen anderhalf jaar later de tomatenteler, samen met de investeringsfondsen Acre Venture Partners, E14, Astanor Ventures, collegateler Rainbow Growers, coöperatie Harvest House en kassenbouwer Van der Hoeven, in totaal negen miljoen euro in het softwarebedrijf investeert.
“Misschien dat het hem wel aansprak dat wij van buiten de glastuinbouw afkomstig zijn,” geeft Rien aan als het hem gevraagd wordt. “Bovendien bouwden wij al software voor grote bedrijven in andere sectoren waar ze ook elke dag weer veel belangrijke beslissingen moeten nemen. Telers kunnen ook aan zoveel knoppen draaien in de kas. Dat is volgens ons echt een uitdaging in deze sector. We hebben wederzijds respect en delen een grote nieuwsgierigheid. Wij passen goed bij Agro Care en zij bij ons.”
De softwareontwikkelaars kozen er bewust voor al snel hun oor te luister te leggen bij de teler, de beoogde gebruikers van het intelligente softwareplatform. “Wij zijn niet in alle stilte eerst iets gaan bouwen om pas op het laatste moment de gebruiker erbij te betrekken,” zegt Rien. “Wij zijn snel bij de teler gaan kijken wat de behoefte is,” vult Ernst aan.
Afgelopen zomer al ging de eerste versie van het door Source.ag ontwikkelde platform draaien bij de tomatenteler in de kas. Paul Grootscholten, vestigingsdirecteur van de 55 hectare tellende locatie Wagenpad 11 in Middenmeer en mede-aandeelhouder in Agro Care, zegt dat het in het begin even wennen was. “Zoals dat gaat bij innovaties duurt het altijd even om iedereen voor iets nieuws te winnen. Uiteindelijk vinden telers innovatie echter heel vaak leuk.”
Op locatie Wagenpad 11 stuurt vestigingsdirecteur Paul Grootscholten 6 blokken van 9 hectare kas aan. Beslissingsondersteuningssoftware van Source.ag helpt hem daarbij sinds afgelopen zomer
Kennis van buiten
Van begin af aan keken de ontwikkelaars van Source.ag over de schouder bij de teler mee. Eerst bij eentje, maar gaandeweg bij steeds meer telers binnen Agro Care, en ook bij Rainbow. Inmiddels telt het bedrijf al bijna dertig ontwikkelaars die dit kunnen doen. “Mensen uit heel veel verschillende sectoren, zeker niet alleen uit de glastuinbouw, of soms zelfs juíst niet,” zegt Rien. “Zij brengen allemaal eigen, specifieke kennis in.”
Het binnengehaalde startkapitaal in een door het Amerikaanse Acre Venture Partners geleide investeringsronde maakt het mogelijk nog dit jaar veel meer telers kennis te laten maken met het systeem. “Dat is zeker een doel voor dit jaar, maar in het begin wilden we ook niet te veel partners hebben. We zijn nog een start-up en kiezen voor focus. De interesse is echter groot.”
Soms was het ‘over de schouder mee kijken’ heel letterlijk, maar vaak ook van op afstand. “Dat kost wat tijd en energie, maar het betaalt zich nu wel uit in een systeem waar we al veel aan hebben,” aldus Paul. “Zelf vind ik het de uitdaging om te zorgen dat alles groen is op het dashboard.”
De vestigingsdirecteur zegt dat iedereen binnen Agro Care zijn eigen favoriete onderdelen heeft in het systeem. Zelf heeft Paul graag een groot, breed overzicht. “Ik stuur zes kassen van negen hectare aan. Als het vochtdeficiet in één van die kassen rood kleurt, weet ik dat er iets loos is. Dan schakel ik met de teeltman en zijn team en lossen we het snel op.”
De teeltman zelf heeft vaak weer andere eisen en favorieten. “Het systeem is in staat flink de diepte in te gaan als dat nodig is.” Rien komt met een mooie vergelijking. “Paul is als de vliegtuigbestuurder. Die stuurt het vliegtuig ook niet aan door uit het raampje te kijken, maar door de juiste beslissingen te nemen op basis van alle beschikbare data. Paul zit in de verkeerstoren.”
De mensen van Source.ag kwamen regelmatig langs bij de teler om het systeem op de teeltpraktijk aan te laten sluiten
Puistje uitknijpen
Het moment van de introductie van het systeem van Source.ag viel samen met het moment dat de energieprijzen gevoelig begonnen op te lopen. Paul: “Wij zijn gedwongen energiezuiniger te telen. Het dashboard geeft ons daarbij ondersteuning. Je wilt uiteindelijk met minder energie hetzelfde resultaat of zelfs beter. Dus niet minder kilo’s of een lagere kwaliteit vanwege een zuinigere teelt. Nu telen ‘we’ als telers volgens mij vaak nog te veel op gevoel. Dan hoor je ‘het voelt niet lekker in de kas’, maar dat gevoel zegt lang niet alles. Dat hebben we wel geleerd sinds Source.ag ons helpt.”
Cyprus en Arthur zijn de namen van de nieuwe digitale collega’s van Paul. Cyprus is de planner op basis van kunstmatige intelligentie die de teeltstrategie optimaliseert onder constant wisselende omstandigheden. Cyprus simuleert de balans tussen plantgroei en bijvoorbeeld water- en energieverbruik. Arthur werkt ook op basis van kunstmatige intelligentie. Deze digitale collega werkt nauw samen met alle systemen in de kas en voert de teeltstrategie dagelijks uit, waarbij indien nodig de strategie aan buitenomstandigheden wordt aangepast.
Paul: “We hebben deze winter onze maximumbuis begrensd op 45 graden Celsius en hebben etmalen van 17 graden Celsius gedraaid. Een jaar terug had iedereen ons nog voor gek verklaard. Ook zijn we kritischer water gaan geven. Zeker nu we deze winter de lampen vaker uit hebben gelaten is dat belangrijk. Op zich is het logisch dat als de lampen uit zijn, ook de verdamping minder is, maar met het dashboard is dat nu snel en voor iedereen inzichtelijk. Het dashboard van Source is één grote spiegel die je als teler voorgehouden krijgt,” geeft hij beeldend aan. Gevolgd door een harde lach. “Als je nu een puistje ziet, knijp je hem toch maar even uit.”
De teler krijgt dagelijks feedback op de belangrijkste parameters in de kas. Wanneer de gemeten resultaten overeenkomen met diens optimale strategie, dan kleurt de tegel groen. Zo weet de teler precies waar moet worden bijgestuurd
Optimaliseren van een bewezen oplossing
Een verhaal over kunstmatige intelligentie en software doet tegenwoordig al snel denken aan autonoom telen. Dat is een veel gebezigde term die dikwijls om de hoek komt kijken in de hightech glastuinbouw en vertical farmingsector. Die laatste sector wekt (ook) veel interesse van investeerders en trekt nieuwe partijen naar de voedingstuinbouw. Niet Source.ag. Zij wijzen erop dat juist de glastuinbouw al jaren een bewezen oplossing is voor klimaatbestendige voedselproductie. Eentje die bovendien grootschalig plaatsvindt.
Een stijgend tekort aan telers is hier wel een belemmering. Toch spreken ze bij Source.ag niet van autonoom telen. Ernst: “Wij ondersteunen de teler in het optimaliseren van het resultaat. En dat gaat veel verder dan alleen het maximaliseren van de productie. Tegenwoordig heb je met veel dynamische factoren te maken waar je mee om moet gaan: de gasprijzen die hevig fluctueren, de tomatenprijzen die omhoog en omlaag schieten… Elke beslissing die de teler neemt, heeft direct effect en dat laten wij zien in het dashboard. Weegt één graad extra stoken nog wel op tegen de omzet uit de meeropbrengst die je ermee behaalt? Op dat soort vragen krijgt de teler antwoord.”
Rien vult aan: “Wij bouwen een laag intelligentie om de kas heen. Die maakt het, ook voor iets minder ervaren telers mogelijk hun teelt te optimaliseren én voor telers zoals Agro Care om nog veel meer kassen goed en efficiënt aan te sturen.” Paul knikt: “Dit is de toekomst, als je in de voorhoede wilt blijven.”
Het intelligente softwareplatform van Source.ag geeft inzicht in de verwachte productie en kosten gerelateerd aan de teeltstrategie voor een heel seizoen
Dit artikel verscheen eerder in editie 4, 36e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Source.ag
[email protected]
www.source.ag
[email protected]