Tholen - Als glasgroentetelers besluiten hun kassen (langer) leeg te laten liggen, dan zijn het de opkwekers van tomaten-, komkommer- en paprikaplanten die daar nu de gevolgen van ervaren. Zij krijgen veel vragen van telers over wat er mogelijk is qua opschuiven, zo leert een rondgang van de redactie. En zelfs annuleringen en storten van net opgekweekte jonge planten zijn al gemeld.
Dat laatste vertelde Alexander Formsma, beleidsspecialist energie en klimaat bij Glastuinbouw Nederland, gisteren in het Financieel Dagblad in een van de vele interviews met regionale en landelijke media die hij dezer dagen geeft. "De vuilnisbak is momenteel de grootste klant van deze bedrijfstak", zo tekende het FD op. "Veel telers durven het simpelweg niet aan om hun kassen te vullen met nieuwe planten."
Energie-intensieve teelten
Vanochtend leert navraag bij Alexander dat hem inderdaad zulke heftige berichten hebben bereikt, zij het wel via-via. "Een collega sprak inmiddels opkwekers die moesten storten. Het blijft overigens lastig een algemeen beeld te vormen van de situatie. De belichte, energie-intensieve teelten zitten nu in de hoek waar de klappen vallen, maar ook daar heb je ondernemers bij wie het vanwege bijvoorbeeld een andere energie-invulling wel goed gaat. Opkwekers en telers bij wie het nu door de energiecrisis echt slecht gaat, die zal je niet snel horen. Logisch ook."
Keuzemoment
De opkweekbedrijven die de redactie vanochtend sprak, hebben niet gestort. Wel blijkt dat door de grote onzekerheid die er onder telers is, opkweekbedrijven met veel vragen over de mogelijkheden voor het opschuiven van de opkweek worden bestookt. Een van de opkweekbedrijven laat weten dat doorgaans het zaaien voor paprika de komende twee à drie weken gebeurt. "Het is nu dus het keuzemoment voor telers, maar de onzekerheid is groot."
Grote onzekerheid
Die grote onzekerheid die telers ervaren, is vervelend om te zien, vindt een ander. Van storten is bij het bedrijf geen sprake, maar dat er met die gedachte wordt gespeeld in de sector, dat weet men wel. "Dan maakt het ook nog uit of je een net gezaaide plant of een bijna afgekweekte plant moet storten. Het zijn geen leuke tijden."
Dalende gasprijs
Een voorzichtig eerste lichtpuntje zou het dalen, gisteren en ook vandaag, van de 'futures', de gasprijzen voor de langere termijn zijn. De dagprijs daalt (nog) niet. Alexander: "Het is een reactie op het besluit van de Russische president Poetin om de gaskraan iets verder open te draaien."
Dat bericht heeft ook de opkwekers bereikt. Zij staan constant met zowel klanten als adviseurs in contact. Bijvoorbeeld om de afleverdatum van planten iets op te rekken. "Wij hebben al wel een extra keer getopt om dat mogelijk te maken."
Opschuiven
Hans van Herk van Propagation Solutions, dat opkweekbedrijven nationaal en internationaal bijstaat met teeltadvies, heeft nog geen klanten gehad die bijvoorbeeld extra hebben getopt. "Wel weet ik van een bedrijf in het Verenigd Koninkrijk dat planten, die bijna klaar waren om uit te leveren, heeft moeten storten, omdat de teler vreesde de teelt niet te kunnen betalen met de huidige energieprijzen. De supermarkt weigerde een hogere prijs te betalen voor het geteelde product."
Hans verwacht dat weken of zelfs één of twee maanden later opkweken veel gaat gebeuren. "Waar de piek in de opkweek van vruchtgroenteplanten 's winters normaal voor de Kerst ligt, zal een deel nu naar januari opschuiven en daardoor ook een deel zelfs naar februari."
Er wordt met andere woorden 'maximale flexibiliteit' van opkweekbedrijven verwacht. 'We zullen er met z'n allen weer doorheen moeten komen', is sterk de gedachte die leeft.