Duizenden bedrijven dreigen te bezwijken onder de torenhoge belastingschuld die ze in de coronacrisis hebben opgebouwd. En de gevreesde faillissementsgolf, die komt er ook aan eind dit jaar. Daarvoor waarschuwen financieel experts in een 'Bijzonder Beheer Barometer'.
Voor het rapport zijn 122 experts ondervraagd. Zij zien een belangrijke nieuwe rol weggelegd voor de Belastingdienst als nieuwe financier. Er hangt bedrijven namelijk een collectieve belastingschuld van ruim 13 miljard euro boven het hoofd die niet zomaar terug te betalen valt. De momenteel geldende terugbetalingstermijn voor ondernemers die op 1 oktober ingaat en die uitgaat van terugbetaling in 36 maanden zal vaak niet voldoende zijn.
Mocht de Belastingdienst de nieuwe rol niet goed in weten te vullen, dan zijn alle steunmaatregelen waarmee bedrijven nu samen met uitstel van belastingbetaling het hoofd boven water weten te houden weggegooid geld, stellen de experts. Veel ondernemingen gaan dan alsnog failliet. Een faillissementsgolf, die tot nu toe is uitgebleven, zal dan alsnog ontstaan.
Verwachte piek in derde kwartaal 2021
De Bijzonder Beheer Barometer, een initiatief van PwC en Universiteit Leiden, is gebaseerd op een survey die plaatsvindt onder een expertpanel van bijzonderbeheerbankiers, insolventieadvocaten, herstructureringsadviseurs en investeerders om de staat van de economie in Nederland in beeld te brengen.
Het niet kunnen terugbetalen van al uitgestelde belasting zal in het aankomende kwartaal de belangrijkste reden zijn voor instroom bij bijzonder beheer. Vooral bedrijven uit de horeca, de groot- en detailhandel en de cultuur- en recreatiesector. De piek in de instroom bij bijzonder beheer wordt verwacht in het derde kwartaal van 2021.
Faillissementsgolf niet van de baan
De kans dat ondernemingen weer succesvol uit bijzonder beheer komen, is afgenomen volgens 41 procent van de experts. Deze uitkomst verrast Erik in 't Groen, herstructureringsexpert bij PwC niet, zo stelt hij in uitleg bij het rapport: "Het hogere schuldniveau in combinatie met andere economische omstandigheden gaat voor een aantal bedrijven helaas niet oplosbaar blijken."
Een faillissementspiek wordt in het vierde kwartaal van 2021 verwacht. Om het aantal faillissementen te beperken pleiten de ondervraagde experts voor het verlengen van de belastinguitstel- en terugbetalingsregeling en meer maatwerkoplossingen per sector.
Adviezen
In het rapport ook adviezen. Enerzijds voor het demissionair kabinet. Dat zal volgens de experts moeten nadenken over een wettelijk kader en criteria, rekening houdend met een bedrijfseconomisch en maatschappelijk toetsingskader, transparantie in de besluitvorming en beroepsmogelijkheden om aan de huidige problematiek de hand te bieden. Een algemene leidraad en criteria kunnen in de meeste gevallen soelaas bieden, maar in veel gevallen zal ook maatwerk nodig zijn.
Voor ondernemers ook advies, of een devies: focus op liquiditeit en schakel tijdig met de banken en de Belastingdienst. "Onderzoek laat zien dat ondernemers die de urgentie voor verandering naar voren halen, en daarmee aan proactief turnaround management doen, de grootste kans op overleving hebben", zegt hoogleraar turnaroundmanagement Jan Adriaanse van de Universiteit Leiden in het bericht bij het rapport. De Universiteit is samen met PwC de initiatiefnemer achter de Barometer.
Gigaschuld
Het rapport werd vanochtend al besproken op NPO Radio 1 (vanaf minuut 49 in het uur van 6.00-7.00) en in het Financieel Dagblad. Daar wordt ook duidelijk gemaakt hoe groot de belastingschuld momenteel is: banken verleende in 2020 voor 3,1 miljard euro uitstel van betaling aan 109.000 ondernemingen. De belastingschuld is nu al 13,2 miljard, terwijl de totale overheidssteun aan bedrijven inmiddels 45 miljard euro betreft.