Tholen – “Al een aantal dagen na het planten, zaten de wortels in de mat.” Het is voor tomatenteler Pieter Hoogerbrugge van Kwekerij Hoogerbrugge in Lepelstraat iets dat opvalt, want hij teelt dit seizoen samen met broer Erik voor het eerst op perliet.
Voor collegateler Peet Withagen van tomatenkwekerij Zonnekreek in Moerstraten is dat snel wortelen, zelfs met donker weer begin december, iets waarvan hij niet meer opkijkt. Hij teelt al jaren tomaten op perliet en wil niet meer anders.
Of het moeten de nieuwe matten van Willems Perlite zijn dan. Die zijn in de kassen van beide telers te vinden. De perlietproducent investeerde in een nieuwe oven. Perliet is gepoft vulkanisch gesteente. Met de nieuwe mattenmachine kan het bedrijf nu op grote schaal perlietmatten produceren. Met verkoper Kurt Lauwers doen we een ronde.
Bij Kwekerij Hoogerbrugge staat, hier op de foto, 6.5 hectare Merlice op Maxifort, geënt en getopt, met zaaidatum 23 oktober en plantdatum 10 december. In de andere kas van goed 8 hectare (samen maakt dat 14,5 hectare) staan losse tomaten van het ras Sunmaxx op DR0141 geënt met zaaidatum 30 oktober en plantdatum 4 december.
Direct op de mat planten
Eerst naar Lepelstraat, waar Kwekerij Hoogerbrugge steenwolmatten inruilde voor perlietmatten. Pieter legt uit waarom: “Bij collega Peet heb ik de afgelopen jaren zijn teelt gevolgd en gezien dat het gewas er op perliet telkens heel goed op stond. Daarbij is perliet een stukje goedkoper in aankoop en in afvoer (dankzij recycling in compost). Samen maakt het dat je tegen lagere kosten hoge producties kunt halen. Dat wilden wij ook.”
Direct ook in beide kassen. In zekere zin een risico, beaamt Pieter, want vergelijken wordt nu lastig. “Maar ik heb genoeg gezien om deze keuze te maken.” Wat Pieter tot nu toe ook heeft gezien, is dat de plant in de perlietpot direct goed wortelde in de perlietmat. “Die match tussen pot en mat is volgens mij erg belangrijk. Je zag de pot direct goed ‘zuigen’ aan de mat. Een voordeel is ook dat je direct op de mat kunt planten. Je hoeft dus niet zoals bij telen op steenwol eerst op een velletje een beheersfase door.”
Pieter kon de perlietblokken direct op de perlietmat planten.
Kurt geeft aan dat die zogenaamde capillaire werking typerend is voor perliet, een natuurproduct dat deze natuurkundige eigenschap uit zichzelf altijd heeft. “Om die werking nog verder te stimuleren, is de fractie van het perliet in de pot nog net een maatje fijner dan in de mat. Daar zijn de korrels zo’n 1-3 millimeter dik.”
Kurt en Peet in de kas bij de Zonnekreek, waar Peet losse tomaten teelt op perliet. Dit jaar 4 ha Sunmaxx en 2 ha HTL1804289 geënt, met zaaidatum 29 oktober en plantdatum 4 december.
Beter sturen met vocht
Voor Peet is de capillaire werking dé reden om al jaren perliet te gebruiken. Hij teelt al ‘minimaal vijftien jaar’ op perliet om maar aan te geven dat het voor hem niet meer dan gewoon is om op het witte gepofte gesteente te telen.
Perliet maakt dat Peet veel beter kan sturen. Een voordeel bij donker weer, zoals begin januari ook het geval is. “Dan wil je nog verder interen op het vocht in de mat om zo bloei te forceren, omdat je de plant een beetje pest. Je wilt de plant op kleur, mooi donker, krijgen naar het eind van de dag. Op perliet kan ik qua intering veel verder gaan, waarna je vanaf de vierde à vijfde tros naar drain toe kunt werken en meer water kunt gaan geven.”
Peet maakt uit voorzorg altijd een v’tje in de mat
Uit voorzorg maakt Peet altijd een sneetje, of eigenlijk een v’tje, in de kop van de mat. “Daarmee blijft de mat luchtig, zeker als je veel drain gaat maken. Tussen tros vier en zes is vervolgens altijd even oppassen dat de plant niet te vegetatief komt te staan.” Kurt ziet bij andere telers, ook in andere teelten, dat daar soms ook dergelijke sneetjes gemaakt worden. Zeker niet onverstandig, vindt hij, al zijn de matten standaard al met gaatjes uitgerust voor het vocht.
Wereldwijd
Peet is duidelijk. Volgens hem is het eigenlijk ‘een heel simpel substraat’ dat weliswaar de naam heeft ‘een droog substraat’ te zijn, maar dat is volgens hem onterecht. “Ik heb eens een kapot unit gehad en ook op perliet op een hele warme dag kwamen de planten daar toen goed doorheen. ‘Toveren’ met druppelbeurtgroottes om het watergehalte weer op niveau te krijgen, is ook helemaal niet nodig. Je gooit er water bij en daarmee komt het vochtgehalte weer prima terug in de mat.”
Kurt bij de eerst bloei in de kas bij de Zonnekreek
Pieter en zijn broer Erik gaan dat dit seizoen meemaken. Net als steeds meer andere telers uit allerlei teelten. Nederland is namelijk allang niet meer alleen een ‘steenwolland’. “Internationaal telen ze al heel veel op perliet. Het is namelijk gewoon een mooi natuurproduct, dat bovendien wereldwijd beschikbaar is”, besluit Kurt.
Voor meer informatie:
Willems Perlite
www.willems-perlite.com
Hulsdonk 37
9042 Gent, België
Kurt Lauwers, Sales Manager
+32 (0)473 97 06 85
[email protected]