Beslissen op basis van feiten en niet op aannames

Drenthe Growers heeft sinds december 2019 ervaring met Climate Profiler en QMS. Dat zijn instrumenten om te telen op grond van harde feiten. De groene vingers blijven belangrijk, maar de teler heeft meer zekerheid nodig. Rens Smith, adviseur komkommer bij Delphy, deelt onderstaand verhaal.

Eigenlijk is Peter Bergsma, mede-eigenaar van komkommerbedrijf Drenthe Growers, de perfecte man om nieuwe digitale mogelijkheden uit te proberen. Hij komt uit een heel andere sector dan de tuinbouw, namelijk de techniek. Tot enkele jaren geleden had hij geen teeltervaring. Hij wordt dus niet ‘gehinderd’ door vaste teeltopvattingen en kan er fris tegenaan kijken. ‘Traditioneel doen telers veel op gevoel. Maar als je alle data bijhoudt, kun je gemakkelijk terugzoeken hoe je iets in het verleden hebt aangepakt en daarmee fouten voorkomen. De teelt wordt voorspelbaarder’, zegt hij.

Samen met zijn vrouw Inge, schoonvader en zwager runt Peter het bedrijf in het Drentse Erica. Het telt nu 12, 5 hectare komkommer: 5,6 ha belichte hogedraadteelt en de rest traditionele teelt. Volgend jaar wordt dit uitgebreid met 5,5 ha belichte hogedraadteelt.

Fotocredits: Agrifoto

Teeltplanning
Bergsma doet mee met twee pilotprojecten: QMS komkommer en de Climate Profiler. Peter: ‘Met QMS komkommer maak je een planning voor het hele jaar. Onderdelen zijn bijvoorbeeld de startdatum, het aantal planten/m2, teeltstrategie, geplande aantal vruchten. Het gaat dus om voorspellingen op basis van teeltaanpak. Dat werk je wekelijks bij en het systeem berekent dan de planning. Als er bijvoorbeeld minder licht is geweest dan verwacht, komen er minder komkommers en splitsen er minder bladeren af. Dan moet je onder andere de dunstrategie aanpassen’.

Ze zijn er sinds december 2019 mee bezig en de ervaring tot nu toe is positief. Peter: ‘Ik vind dat ik er snel van leer hoe de plant zich gedraagt en wat de invloed is van het klimaat op de gewasontwikkeling’.

Profielen
Ook met Climate Profiler heeft hij sinds de winter ervaring. Op grond van gewasplanning genereert dit programma de klimaatgegevens en weersverwachting grafieken van de verwachte lichtsom, temperatuurontwikkeling, CO2 en vochtdeficit. Peter: ‘Je kunt berekenen/instellen welke etmaaltemperatuur je wilt realiseren bij een bepaalde lichtsom. Daar komt dan een profiel uit. Hoe je dat vervolgens realiseert, bepaal je zelf.’ 

Bergsma houdt verder gegevens bij over gewasgroei en bladafsplitsing en zet die in het programma. Adviseur Rens Smith levert vervolgens dagelijks feedback. Peter: ‘De adviseur komt nu één keer in de week langs. Maar door dit systeem kan hij tussendoor steeds begeleiding bieden. Na de uitbreiding gaan we in zes kassen zes verschillende teelten opzetten. Met QMS komkommer en de Climate Profiler kunnen we elke teelt apart aansturen. Dan kunnen we beter de productie en de arbeidsbehoefte plannen’.

Altijd inzicht in data
Rens Smith liep als adviseur voorop bij deze digitalisering. Rens: ‘Via het Delphy Dashboard kan ik voorafgaand aan bezoeken alvast de data van de teeltbedrijven zien, op het moment dat het mij schikt. Op deze manier is zo’n bezoek veel beter voorbereid. We hoeven niet eerst klimaat, instraling, productiecijfers en dergelijke door te lopen, want die weet ik al. We kunnen meteen de diepte in, waardoor het bedrijfsbezoek waardevoller wordt’.

De Climate Profiler is in principe een stap naar data-gestuurd telen. Rens: ‘In het buitenland hebben we al ervaring met directe aansturing van stoken en luchten op grond van de data. In Nederland is er nog geen koppeling met stook- en luchtlijnen, P-banden (de snelheid waarmee de ramen open en dicht lopen) en raamstanden. Maar dat behoort in de nabije toekomst wel tot de mogelijkheden’.

Voordeel van het systeem is dat je kunt zien hoe elke kas of afdeling reageert op klimaatomstandigheden en instellingen. Dat maakt het mogelijk bij hetzelfde weer en dezelfde teeltstrategie toch in elke afdeling net iets anders te doen om het optimale teeltresultaat te halen. Dit kan het programma zelf berekenen.

Zakelijke afwegingen
Rens: ‘In de komkommerteelt missen we momenteel nog wel eens wat informatie. Slechts een deel van de telers heeft bijvoorbeeld inzicht in de momentane instraling in combinatie met de planttemperatuur en schermt daarop. Het voordeel van meer data is dat je de beslissingen kunt baseren op feiten en niet op aannames. Een steeds terugkerende discussie is bijvoorbeeld het nut van krijten. Het houdt hitte tegen, maar ook licht. Hoe maak je dan een keuze? Bij genoeg data, ook van andere bedrijven, wordt het een rationele afweging. Je krijgt zakelijkere discussies’.