Tholen – Algen groeien hard en in het geval van spirulina zijn ze ook eiwitrijk. Daarmee is het een interessant product om te kweken met het oog op de toekomst. In de academische wereld wordt er daarom al jaren volop onderzoek naar microalgen gedaan, tegenwoordig zijn steeds meer kwekers met een kas geïnteresseerd in algenproductie.
Alleen: hoe doe je dat grootschalig en goed? In De Kwakel, in een apart compartiment van de kas van sierteler Ruud Olij, draait sinds begin november zo’n grootschalige kweek. In de kas draaien verschillende ontwerpen van fotobioreactoren, met belichting, kortom echte hightech glastuinbouw. Om dit te realiseren zochten algenexperts, business bouwers en glastuinbouwtechnici elkaar op in een samenwerking en inmiddels fusie tussen LGem en Synalgae (een combinatie van Bosman Van Zaal en ondernemers).
V.l.n.r: Bas Swildens, Jeroen de Vree, Marieke Vanthoor-Koopmans, Marco Braam, Eugene Roebroeck, Sander Hazewinkel en Ruud Olij
Praktijkgericht
LGem heeft al vijftien jaar ervaring met algenkweek en was de afgelopen jaren gefocust op de verkoop van algenreactoren, dat laatste vond tot kort vooral plaats aan academische onderzoeksinstellingen en R&D-afdelingen van multinationals. Synalgae is sinds 2018 ook het algenpad gaan bewandelen, met aan boord o.a. teler Ruud Olij en Bosman Van Zaal. Het doel van Synalgae was om productietechnologie te ontwikkelen en daarmee algen te gaan produceren voor de ingrediëntenmarkt. Het lange termijndoel voor Synalgae was om vraag en aanbod in de microalgenbiomassa bij elkaar te brengen.
Jeroen de Vree, Head of production and Algae Hub van LGEM | Synalgae: “Met de fusie hebben we nu daadkracht bij kennis gebracht. We willen met deze ultramoderne faciliteiten, de LGEM| Synalgae HUB, een vliegende start maken om te laten zien dat het fusiebedrijf wereldwijd op hectareschaal productiefaciliteiten voor algenkweek kan leveren, met de benodigde ondersteuning en in de toekomst ook afzet van de geproduceerde algen. Dat moeten ook steeds meer turn-key projecten worden, zoals dat in de glastuinbouw ook gebruikelijk is.”
Voorloper zijn
Op dit moment is een uitdaging in de micro-algenmarkt het aanbod van de microalgen, waardoor er beperkte afzetmogelijkheden ontstaan. Door het beperkte aanbod van microalgen aan de markt is er ook een beperkte vraag. “Terwijl er enorm veel potentie zit in de microalgen”, aldus Jeroen.
Maar de markt is al aan het veranderen vanwege Covid-19 met nadruk op plantaardige eiwitten. “Met deze nieuwe HUB-faciliteit in de Kwakel helpen we het omslagpunt sneller te bereiken, zodat we er direct staan met een bewezen concept. Door nu goed in te stappen worden we voorlopers en kunnen we de boot niet missen.”
Begin november popten de kurken van de champagne, omdat alle drie de productieschaal fotobioreactoren gekoppeld aan een volledig geautomatiseerde up- en downstream in De Kwakel allemaal in productie waren. “Best een prestatie, omdat beide partijen het nog niet eerder op deze schaal en zo hightech hadden gebouwd”, vertelt Jeroen. “Het gaat nu om 1200 vierkante meter en 30 kuub algencultuur in de drie fotobioreactoren samen. Voor glastuinbouwbegrippen overzichtelijk, maar in de algenkweek echt een grote stap, zeker op de hightech manier hoe wij hier kweken.”
Businesscase voor kwekers
In 2019 werd begonnen met het uittekenen van het plan voor de demonstratiefaciliteit en in mei dit jaar werd gestart met de bouw. Nu alle installaties in productie zijn, kan er geoogst worden. “Elke dag over het jaar gemiddeld 15 kilo droge stof, maar ons eindproduct is een pasta, per dag ongeveer 75 kilo”, vertelt Jeroen. In de demonstratiefaciliteit kan op jaarbasis 22,5 ton ‘food grade’ spirulinapasta geproduceerd worden. Daarnaast worden er ook met andere soorten testen gedraaid.
De resultaten die verkregen worden in De Kwakel dienen als een realistische basis voor het doorrekenen van business cases voor verschillende algensoorten en bijbehorende producten. Vooralsnog is alleen data beschikbaar vanuit academische hoek waar in laboratoriumomgeving algen worden gekweekt. Inmiddels hebben lokale telers al interesse hebben getoond om ook een proef te draaien.
In de faciliteit in de Kwakel kunnen klanten teeltdata vergaren, business-case-validatie uitvoeren, product-markt-ontwikkeling uitvoeren en testen met nieuwe algensoorten doen. “Ook leren we hier met de klant hoe we de productie van algen kunnen optimaliseren. Er is op dit moment wereldwijd zeer beperkt data beschikbaar die verkregen is op deze schaal.” Daarnaast zijn er procesparameters die van invloed zijn op de output van de fotobioreactoren, weet Jeroen. “Er zijn meer dan 300.000 verschillende micro-algensoorten en ook veel vragen zoals: Hoe lang kun je ze belichten en met welk lichtspectrum, met welke kweektemperatuur, welke opslagtemperatuur is nodig? Dat alles kan een klant bij ons testen voordat ze een grote investering doen.”
Meer, schoner, beter
Het voordeel van een gesloten kweeksysteem, een fotobioreactor, is dat in de kweek, net als bijvoorbeeld bij tomatenkweek, alle procesparameters optimaal kunnen worden gestuurd. “Dat levert hogere producties en een veel schoner product op dan heel veel van de algen die ook nu al op de markt zijn”, weet Jeroen. “Veel van de huidige producten komen uit open lucht vijvers, maar die zijn lang niet zo schoon en zeker niet optimaal te sturen als deze reactoren.”
Spirulina
Er zijn 300.000 soorten algen waaruit kwekers kunnen kiezen, dit wordt voornamelijk bepaald door de keuze van de toepassing van de algenbiomassa en welke inhoudsstoffen hiervoor nodig zijn. Zo verschillen inhoudsstoffen zoals vetzuren, antioxidanten, pigmenten en nog veel meer per soort. In De Kwakel kozen ze voor spirulina. “Een zeer voedzame, niet giftige blauwalg, ook wel bekend als superfood”, vertelt Jeroen.
Sterke punten van deze algensoort zijn het hoge percentage eiwit (70 procent) en ook een volgens Jeroen ‘interessant blauwe kleurstof’. Maar bovenal is spirulina in de Europese Unie toegelaten als voedingsmiddel en dus makkelijker af te zetten dan algen die nog niet toegelaten zijn. Andere algen soorten op de markt krijgen is een doel voor de toekomst, maar zal door de toegenomen focus op duurzaamheid en plantaardige eiwitten versneld worden.
De Ledbelichting voor de installatie werd geleverd door Dutch Lighting Innovations, dat nauw betrokken is geweest bij het belichtingsvraagstuk voor het project.
Belichting
Hoofddoel is overigens niet zozeer verkoop van de biomassa, maar vooral ook verkoop van de systemen, al hangen beide zaken wel samen. “Door het nu op grote schaal te doen, kunnen we aantonen hoe het precies werkt en biomassa genereren voor de marktontwikkeling.” De bestaande systemen zijn beschikbaar voor verhuur. “Fase 1 draait nu, in fase 2 zullen twee systemen verdubbeld worden wat de totale productiecapaciteit vergroot van 30m3 naar 50m3. Bovendien is er nog 4000 vierkante meter ruimte in het kascompartiment over voor een uitbreiding fase 3 op de huidige locatie.”
Wie nieuwsgierig is kan in De Kwakel zeker, op afspraak, komen kijken.
Voor meer informatie:
Lgem/Synalgae B.V.
www.lgem.nl
[email protected]