Tholen – Later dan hij aan het begin van zijn telerscarrière voor ogen had, is geboren Poeldijker Pieter van Dijk nu toch teler in Canada. Of eigenlijk Chief Operating Officer bij Ontario Plants Propagation om precies te zijn. Daarmee krijgt zijn stage uit 1987 een vervolg, al was hij dit voorjaar vanwege corona veel in Nederland.
Direct een mooie kans om voor de uitbreiding van het Canadese opkweekbedrijf nieuwe installaties bij elkaar te shoppen. Twee wasmachines van Limex bijvoorbeeld, één voor Deense karren én één voor bakken en trays. “Met het oog op de alsmaar toenemende virusdruk een must.”
Joep Janssen van Limex en klant Pieter begin augustus staand op de unieke karrenwasser
Jarenlang was Pieter zelf tomatenteler en later werkzaam bij opkweekbedrijven en dus is hij bekend met de virusdruk die telers zoveel parten speelt. Het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) is het nieuwste hoofdpijndossier. Canada is tot op heden, voor zover hij weet, gevrijwaard gebleven van besmettingen.
En dat laten telers en opkweekbedrijven graag zo, dus nemen zij, net als hun internationale collega’s, voorzorgsmaatregelen. “ToBRFV is gewoon een heel smerig virus en aangezien de wereld tegenwoordig soms haast op een dorp lijkt, moeten wij er rekening mee houden dat het virus ook voet aan de grond in Canada krijgt.”
Opmars van bedekte teelt
In dat geval is een belangrijke rol weggelegd voor opkweekbedrijven, aldus Pieter die voor opkweekfusiebedrijf Plantise vrij recent nog een compleet vernieuwd hygiëneprotocol schreef. “Met o.a. dat in mijn achterhoofd zag ik bij aankomst in Ontario dat er nog wel stappen te zetten zijn, o.a. dus op het gebied van hygiëne, maar ook met data gedreven telen en arbeidsregistratie. Een mooie uitdaging, waarvoor ik sinds februari allerlei plannen ben gaan schrijven om de board te overtuigen voor het doen van investeringen.”
Ontario Plants Propagation is het grootste opkweekbedrijf van Noord-Amerika en telt na de afronding van de uitbreiding dit najaar 14 hectare. “In verhouding met Nederlandse opkweekbedrijven zijn wij klein, maar Canada telt nog maar grofweg 36 hectare ‘beton’, ongeveer 10 procent dus van wat Nederland heeft. 14 hectare is dan veel, al moeten wij hard ons best doen om de groei van onze klanten in de glastuinbouw bij te houden. De huidige uitbreiding is dan ook zeker niet de laatste.”
Rode zone
Door de uitbreiding van in totaal 2,5 hectare komt er 4000 vierkante meter ‘rode zone’ en 4000 vierkante meter ‘groene zone’ bij. Dat is naar de huidige maatstaven in de sector ‘behoorlijk groot’. In de rode zone komt al het fust van de productietelers terug en dus is hier het risico op verspreiding van eventuele plantvirussen het grootst. Heel veel handen zitten immers aan een kar voordat de kar bij de plantenkweker terugkomt en ook is er contact geweest met het gewas, dat mogelijk besmet kan zijn. “Door straks de karren en trays heel grondig te kunnen wassen, nemen we maximale voorzorgsmaatregelen. De lijnen lijken op lijnen die Limex bij andere Nederlandse opkweekbedrijven installeerde, al zijn de twee lijnen bij ons nog langer.”
‘De grootste karrenwaslijn ooit’
Joep Janssen, directeur van Limex, dat de lijnen momenteel bouwt, spreekt zelfs van ‘de grootste en meest intensieve karrenwasser die het bedrijf ooit heeft geleverd’. De installatie kan straks tot 120 Deense karren per uur wassen. “Ik ben daarom écht groos op dat ding”, vat Pieter zijn enthousiasme op z’n Westlands samen. “Door een extra sectie toe te voegen aan de lijn, is de contacttijd langer en dat is belangrijk om virussen zoals ToBRFV afdoende af te doden. Eventueel kunnen we de band ook langzamer laten draaien, al zie je dat er ook steeds effectievere middelen op de markt komen. Dat helpt ook, zolang er nog geen resistentie of vaccin is.”
Eerst visueel schoon
Uiteraard komt er meer bij kijken dan alleen de aanschaf van goede wasmachines. Het hele logistieke proces moet hygiënisch goed in elkaar zitten. “Eerst moeten karren visueel schoon zijn, daarna moet je zepen, met heet water reinigen en dan desinfecteren”, dreunt Pieter op. Een groot voordeel daarbij is, t.o.v. de veelal in Nederland gebruikelijk situatie, dat Ontario Plants Propagation uitsluitend met eigen karren werkt.
Vooral het visueel schoonmaken is belangrijk en wordt nog weleens vergeten zodra de machines steeds beter worden, is de ervaring van Pieter. “Een touw in een wiel van een Deense kar of grond op een van de platen maakt alle verdere stappen in het reinigingsproces al minder effectief. Juist in zo’n stuk vuil kan het virus overleven en dat wil je juist niet.”
De bouw, medio augustus
Speciaal dock
Hetzelfde reinigingsverhaal geldt ook voor de bakken en trays, waarbij de waslijn speciaal is uitgerust met een warmtewisselaar om voldoende heet water te kunnen gebruiken en er tot wel duizend stuks per uur gewassen kunnen worden. En dan zijn er de logistieke bewegingen, want de karren komen niet ‘zomaar’ terug. “Er komt een speciaal dock voor vrachtwagens bij de rode zone, waar zij alleen de karren en trays afleveren die retour komen van onze klanten zonder eigenlijk nog bij ons naar binnen te hoeven.”
De warmtewisselaar, oftewel Limex tube heat exchanger, op een andere installatie. "Het is een nieuwe ontwikkeling, hoge efficiëntie in warmteoverdracht en veel hygiënischer dan oude systemen", aldus Joep.
Installatie in oktober ‘schoonmaakmaand’
Als alles volgens planning blijft verlopen, dan is de uitbreiding in oktober klaar en kunnen de lijnen geïnstalleerd worden. “Oktober is voor ons ‘schoonmaakmaand’, dus installatie in die maand zou goed uitkomen. Het hele opkweekschema hier loopt namelijk vrijwel gelijk aan dat in Nederland, met eigenlijk als enige opvallende verschil dat er wat wij hier een langer seizoen hebben voor komkommeropkweek. Dat komt omdat Ontario op de hoogte van Zuid-Frankrijk ligt en er dus veel en intens zonlicht is. Hierdoor is het onbelichte komkommerseizoen extra lang.”
Komende tijd gaat Pieter, als corona het allemaal toelaat, die intense zon weer opzoeken om ook de bouw van dichtbij te bekijken. “Toen ik zelf nog teler was, vond ik het altijd al mooi om elke vijf jaar iets nieuws te doen of te bouwen. Met de groei die dit van oorsprong Nederlands-Canadese familiebedrijf nu meemaakt, zit dat ook nu wel goed. Ik vind het een mooi avontuur.”
Voor meer informatie:
Ontario Plants Propagation
www.ontarioplants.com
[email protected]
Pieter van Dijk
[email protected]
Limex Machine Exploitatie 
[email protected]
www.limex.nl