Kees Kranenburg teelt bij Agro-Invest
"De Russische tuinbouw is één groot avontuur"
Zo mooi hier
Begin deze maand kwam Kees Kranenburg terug uit Rusland. Sindsdien is hij hard aan het werk in zijn eigen groententuin. Vorig jaar opende hij met zijn broer Jan de verswinkel Huis van de Smaak in Delfgauw. "De kasproducten kopen we in, verder is de groente van eigen tuin", vertelt hij. Na een half jaar Rusland was het een verademing om zijn eigen tuin en winkel weer te zien. "Het is zo mooi. Ik zou gelijk alles kopen als ik klant was hier", lacht hij. "De kwaliteit van AGF is totaal anders dan in Rusland. Ondanks de boycot is er daar genoeg product, zeker in de grote steden. Maar door de afstanden, via Wit-Rusland en Turkije, en de slechte wegen in het land is de kwaliteit ver te zoeken." Ook AGF die Kranenburg zelf misschien het liefste weg zou gooien, lag gewoon in de Russische winkels. "De mensen hebben het toch nodig." In Nederland hoef je daar niet mee aan te komen, heeft hij inmiddels wel gemerkt. "Een bloemkool met een klein vlekje hoeft niemand hier."
Bouwen
In Rusland was Kranenburg werkzaam bij Agro-Invest. Het ontwikkelingsbedrijf laat de komende jaren een kascomplex van bijna 100 hectare bouwen in de regio Kaluga, op zon 300 kilometer van Moskou. De eerste 20 hectare werd begin dit jaar opgeleverd. Nou ja, opgeleverd? "Ze dachten begin januari klaar te zijn, maar toen ik begin deze maand vertrok was de laatste man van de kassenbouwer er nog", vertelt Kranenburg. "Ik kwam daar eigenlijk voor de belichting. Die werkt nu nog niet." Dat terwijl de Nederlandse kassenbouwers over het algemeen toch bekend staan om hun punctualiteit en snelheid. "Daar ligt het ook niet aan – maar de planning van de Russische onderaannemers is vaak niet goed. Zij bepalen het tempo en daar heb je nauwelijks grip op. Als iets niet af is, moet je wachten." Ook de volgorde van bouwen zorgt voor vertraging. "Ik zou zeggen dat je bij de bouw van een bedrijf begint met de infrastructuur, maar dat doen ze als laatste. Daar heb ik echt geen verklaring voor. Op een gegeven moment waren we in productie, maar konden de pallets niet weg", vertelt Kranenburg. "En het lijkt logisch dat je eerst een schuur bouwt voor je een ketel plaatst. Ook dat doen ze anders: ze storten de vloer, zetten de ketel erop en gaan dan aan de slag met de schuur. We moesten haasten om de ketel voor het najaar afgedekt te hebben – en dan te bedenken dat ze eigenlijk de elektrische apparatuur er ook al in wilden zetten."
Russische kwekerijen
Het is voor Kranenburg niet de eerste keer dat hij Russische bedrijven helpt met het opzetten van de teelt en het opleiden van lokaal personeel. Vorig jaar werkte hij bij een komkommerkwekerij in de omgeving van Sint Petersburg en in de jaren daarvoor reisde hij al veel op en neer als teeltadviseur. "Je wordt elke keer weer verrast. Vorig jaar heb ik het productieplan gemaakt en kozen ze voor jaarrond productie. Bij dit project hebben ze eerst de teelt afgemaakt en vervolgens pas gekeken wat te doen. Op een gegeven moment was de kas leeg. Toen pas begonnen ze inderdaad met de opkweek nieuwe planten. Dan lig je zes weken uit productie", vertelt Kranenburg. "Ik denk dat ze er nog wel op terugkomen, maar dat vonden ze toen het beste. Dit werk blijft je verbazen." Een ding merkt hij wel: de Russische tuinbouw is gesloten. "Hier is de tuinbouw heel open – daar is alles gesloten. Iedereen houdt kennis voor zichzelf. Dan is er een hoofdagronoom aangenomen die recepten kan maken, maar die leert het aan niemand anders. Ook de jonge mensen, die net van school kwamen hebben dat nog nooit gedaan. Dan is het een kwestie van ze zoveel mogelijk leren en hopen dat ze het zo blijven doen. Daar ben je voor."
Belichting
Kranenburg is als komkommerkenner bij Agro-Invest sterk betrokken geweest bij het opzetten van de komkommerteelt. Uiteindelijk moet die onder belichting komen te staan, maar ook de lampen hangen nog niet. Omdat de WKK's nog niet klaar waren, kon er in de eerste teelt toch nog niet belicht worden. "Drie van de vier WKK's werken inmiddels wel, maar in de zomer heb je weinig aan de lampen. Daarom komen ze de klus in september afmaken, wanneer de lampen aankunnen." De derde teelt van het jaar moet onder belichting komen te hangen. Dat is goed rendabel te draaien. "Nu is alles goedkoop, maar in de winter zijn de prijzen goed en de Russische winters zijn lang."
Kas-augurken
In het najaar komen er naar verwachting ook weer lange komkommers in de kas te staan. "Die stonden er begin dit jaar ook in, komkommers zoals wij ze kennen. Maar deze productie gaat naar Moskou en in de zomer eten ze daar volgens het management alleen maar augurken. Ze noemen het zelf korte komkommers – maar het zijn echt augurken." Die rassen staan niet bepaald bekend om hun goede smaak. "Ik vind ze ook niet zo lekker, maar smaken verschillen he? Er zit minder sap in en meer droge stof", verklaart Kranenburg. In Moskou worden ze ook nog in zuur ingemaakt, iets wat in Rusland sowieso veel gebeurt. "Niet alleen komkommers, maar ook tomaten en andere groenten. Mensen die zelf geen datsja (volkstuin, red.) hebben, kopen vers product en maken het in. Dat kennen we hier niet zo."
Mogelijk gaat Kranenburg dit najaar terug om de Russische kwekerij te ondersteunen bij de belichte komkommerteelt, waar ze zelf geen ervaring mee hebben. "Het leukste aan dit soort projecten? Dat is het land zelf. Het is een totaal ander land, je ziet nieuwe dingen, komt bij mensen thuis. Dan zie je echt wat er in een land speelt. Je moet op tijd teruggaan, om niet te vervreemden van het leven hier, maar ik ga zeker niet met tegenzin naar Rusland toe."