Nederlander Fer Weerheijm wil tomaten gaan telen in Ivoorkust
"Een bekende van me produceerde kokosvezels voor deurmatten. Door een vergissing was tien ton kokosvezel op een verkeerde lengte afgesneden. Waardeloos voor deurmatten. Ik was benieuwd wat je daar mee kon, dus heb ik een container naar Nederland laten verschepen. Na wat rommelen en experimenteren kwam ik erachter dat kokosvezels uitstekend werken als ondergrond voor planten om op te groeien. Door het te mengen met bijvoorbeeld turf ontstaat een prima substraat."
"Kokos werd steeds belangrijker in de professionele tuinbouw: van Nederland naar Korea tot Mexico. Het wordt gebruik in zakken tuinaarde maar ook voor de teelt van groente en fruit. Toen we begonnen met dit nieuwe product lag het kokosgruis op Sri Lanka bergenhoog. De koeien liepen eroverheen. Nu zijn die bergen weg en is er een constante toevoer van kokosvezels voor onze productie."
Van Sri Lanka naar West-Afrika
"Ook in West-Afrika is veel kokos beschikbaar. Dat leek me een interessante nieuwe bron om aan te boren. Dus ben ik die kant op gegaan om de mogelijkheden te onderzoeken. Maar Afrika bleek niet hetzelfde als Sri Lanka. Wel veel kokos, maar veel te vochtig om de schillen te drogen. Ik laat me niet zo makkelijk tegenhouden dus ben ik met een achterbak vol kokosschillen naar Duitsland gereden op zoek naar een geschikte machine om er toch mee te kunnen werken. En dat is gelukt! We hebben in Ivoorkust een partner gevonden met wie we een lokale productieplaats hebben opgezet. Nu zijn wij de enige die op deze manier de vezels produceren."
Wonen en zakendoen in Ivoorkust
Ondertussen woont Fer al twee jaar gedeeltelijk in Nederland en gedeeltelijk in Ivoorkust waar hij onlangs trouwde met zijn Ivoriaanse vrouw. Naast zijn werk voor Dutch Plantin importeert hij sinds twee jaar hondenvoer uit Nederland voor de lokale markt. Nu heeft hij met zijn vrouw een groothandel en 2 winkels in Abidjan.
"In Afrika werken en wonen is prima te doen, al is het niet voor iedereen weggelegd. Je moet hier wat vaker over je schouders kijken en accepteren dat mensen je op een goed moment proberen te belazeren. Dat geldt zowel voor je werknemers als voor de mensen die voor de overheid werken. "Je hebt in Afrika een hele grote familie die graag van jouw successen mee geniet"
"Je moet met lokale partners werken om hier mee om te kunnen gaan. De zakencultuur is gewoon zo anders dan in Nederland! Verder kun je veel in Ivoorkust sneller regelen dan in Nederland,als je maar de goede contacten hebt. Zonder contacten heb je niets en bén je niets."
Tomaten
In de lokale supermarkt deed hij een opvallende ontdekking, die hem op het idee bracht voor zijn nieuwe avontuur. "Twaalf dollar voor een kilo niet al te beste tomaten? Dat is in Nederland al heel veel geld. Laat staan in Abidjan. De tomaten moeten voor het grootste deel worden ingevlogen uit Marokko en Libanon omdat er lokaal veel te weinig wordt geproduceerd. Dat geldt voor heel west-Afrika. Met een lokale compagnon zijn we gaan rekenen en hebben we een serieus business plan gemaakt. We hebben uitgerekend dat we voor een aanzienlijk lagere prijs veel betere producten kunnen produceren. Zelfs als ik een hele veilige schatting maak voor de prijs en de oogstopbrengst kunnen we de in twee jaar op het break-even punt zitten."
"Wat er lokaal wordt geproduceerd, is van slechte kwaliteit en de kennis van teelttechnieken is laag. Als een plant met tomaten te zwaar wordt, valt die om en rotten de tomaten hier gewoon weg. Met mijn kennis van grondsoorten en kunstmest – waar ik ook anderen advies over geef - en wat kennis van de teelt van tomaten, zijn we aan de slag gegaan. De resultaten waren niet slecht maar het moest beter. We zijn op zoek gegaan naar een plek waar het klimaat beter was, waar de temperatuurverschillen tussen dag en nacht groot genoeg waren. Daar houden tomaten van."
Oud rebellen bolwerk
"In het binnenland bleken de condities zeer geschikt te zijn. En sinds de aanleg van een nieuwe snelweg is het goed te doen om vanuit het binnenland in Abidjan te komen om daar tomaten te leveren. Het plan is nu om in Bouaké (de tweede grote stad in Ivoorkust) een duurzame tomatenkwekerij neer te zetten waarmee kan worden voorzien in een grote lokale vraag en we kunnen bijdragen aan werkgelegenheid.
Bouake is het oude bolwerk van de rebellen die tijdens de burgeroorlog actief waren. Sinds 3 jaar zijn zij er niet meer en is de stad bezig met een wederopbouw. Nu de rust is wedergekeerd, is de sfeer er veel beter dan in de hoofdstad. Als ondernemer krijg je de ruimte om te werken omdat er veel behoefte is aan economische impuls. Langzaam komt de tuinbouw rondom Bouake van de grond en ik geloof dat daar heel veel potentie in zit."
Kansen voor kwekers
"Het gebied om Bouaké is al bekend om tuinbouw maar het is allemaal op zeer kleine schaal en niet toereikend om aan de vraag te voldoen. Wij hopen met dit project ook een voorbeeld te kunnen zijn voor de plaatselijke kwekers om met een goed systeem een goede productie te halen zodat er meer werkgelegenheid komt en uiteindelijk meer welvaart."
"Voor Nederlandse kwekers is het heel interessant om in dit soort gebieden aan de slag te gaan. Als je avontuurlijk bent, liggen hier veel kansen om te groeien. Terwijl in Nederland op alle fronten de grens is bereikt. Momenteel ben ik in Nederland om te zoeken naar investeerders, die dat avontuur met mij willen aangaan."
Laatse tips
"Geef een stuk van jezelf, leer mensen snel in te schatten en leer omgaan met de nodige teleurstelling"
Bron: Grensverleggers, MVO Nederland