De nieuwbouw in de glastuinbouwsector is de afgelopen jaren tot een minimum gedaald. De gevolgen daarvan zijn ook te merken in de Lingewaard. Het Tuinbouwcluster bestaat uit het tuinbouwgebied Huissen-Angeren, waar de afgelopen herstructurering centraal stond, glastuinbouwgebied Bergerden en het Agropark. "We zijn het gebied opnieuw op de kaart aan het zetten", vertelt projectontwikkelaar Wouter Groote. "We geven het nieuw elan."
Eind vorig jaar werd hiervoor het project "Hier groeit iets moois" gestart. Er wordt onderzocht hoe ondernemers en kennisinstellingen de toekomst van de tuinbouw zien en wat ze verwachten van een regio. Het draait veelal om regionale samenwerkingen, merkt Groote. "Zo willen we de komende jaren werken aan een krachtig gebiedsmerk. Veel producten uit de regio liggen in de schappen, maar niemand weet het", vertelt Groote. "We kunnen daar juist toegevoegde waarde mee creëren." Ook het aantrekken van nieuwe en vooral jonge ondernemers is een speerpunt. "Dan kun je denken aan flexibele huurcontracten, lage huur, huren van een gedeelte van een kas", bevestigt Groote. " Maar ook met flexibiliteit in gronduitgifte in bijvoorbeeld grondpacht, erf en huurcontracten en mogelijk ook financieringsarrangementen, kun je mogelijkheden scheppen." Het derde speerpunt zijn de banden met de kennisinstellingen. "In de regio vind je de WUR, de Radboud Universiteit en de Hogescholen: gezondheid, voedsel, sport en bewegen staan hier hoog op de agenda. Daar willen we meer initiatieven mee realiseren."
Op de TuinbouwRelatiedagen in Gorinchem volgende week worden bezoekers gevraagd naar meer mogelijkheden en input voor de plannen.
Nieuwe bestemmingen
Net als in andere regio's is er in Lingewaard ook sprake van faillissementen, overnames en schaalvergroting van bestaande bedrijven. Momenteel zijn er in de regio 190 ondernemers actief. Het grootste deel daarvan, 38%, bestaat uit pot- en perkplantentelers. Ook de glasgroententelers zijn met 35%, goed vertegenwoordigd. De snijbloemen beslaan nog eens 27%.
Op glastuinbouwgebied Bergerden is momenteel 70 hectare beschikbaar voor glastuinbouw. Daarnaast is er nog eens 27 hectare, die voorheen ook bestemd was voor glastuinbouw, maar waarvan de bestemming wordt verbreed. Het glastuinbouwgebied biedt nudan ook ruimte aan tuinbouw- en agrogerelateerde bedrijven. "We willen in de regio meer ruimte bieden aan innovatie en ondernemers", verklaart Groote. "Logistiek, toeleveranciers of ruimte-extensieve agro-business. Daarmee maken we geïntegreerde concepten mogelijk en kunnen we de financiële risico's gespreid worden." Volgens hem is deze verbreding ook de oorzaak dat Bergerden vorig jaar opnieuw onder preventief toezicht geplaatst werd, wegens het te laat inleveren van de begroting 2015 en de jaarrekening 2013. "We hebben een grote slag gemaakt en dat heeft meer tijd gekost. Dit jaar gaat het preventieve toezicht er weer af en dat komt de komende jaren niet terug. Maar dankzij de verbrede bestemmingsmogelijkheden hebben we nu wel nieuw toekomstperspectief."
Warmte en CO2
Ook voor bedrijven die actief zijn in de energie-sector ziet Groote mogelijkheden in het gebied. Het energiecluster heeft een onzekere periode doorgemaakt. "Het is nu helemaal gezond. Er is gesaneerd en de collectieve voorziening is klaar voor de toekomst." Dat omvat niet alleen de realisatie van een zonnepark op water en een biovergistingsinstallatie, maar ook de aansluiting op het regionale warmtenet. De business case daarvoor wordt momenteel uitgewerkt. "Dan kunnen de telers gebruik maken van de restwarmte en CO2 van de afvalverbranders in Arnhem en Nijmegen. De telers kunnen met de WKK's warmte leveren op het openbare net. Het is een nieuw verdienmodel voor de WKK's en een duurzame, voordelige warmtevoorziening voor het gebied."